İRFAN DONAT

Adana Çiftçiler Birliği Lideri Keyifli Yanlışsız, USK’nın son toplantısında çiğ süt tavsiye fiyatını sabit bırakmasının akabinde “Yükselen Et ve Düşen Çiğ Süt Fiyat Sarmalı” başlıklı bir açıklama yayınladı.

Süt ve et kesimlerinin büyükbaş hayvancılıkta birbirleriyle çok yakın etkileşim içerisinde olduğunun altını çizen Gerçek, “Süt kesiminin para kazanmaması, evvel süt krizine akabinde da et krizine sebep olur ve bunu Türkiye geçmişte de tekraren yaşamıştır. Para etmeyen çiğ süt, ineklerin kesilmesine sebep olurken kesilen inekler erkek dana gereksiniminin karşılanamamasını doğurmakta ve böylelikle de et krizini de peşinden sürüklemektedir, tıpkı şu andaki et fiyatlarındaki artışla yaşadığımız gibi” dedi.

Ulusal Süt Kurulu tarafından 17,15 TL olarak açıklanan fiyata dahi Anadolu’nun bir çok yerinde küçük çiftçilerin sütünü satamadığını belirten Yanlışsız, “Bu zararın sonucunda da yem maliyetini karşılayamadığı için ineklerini kısma yollamaktadırlar. Bu kadar inek kesilirken et fiyatlarının yükselişe devam etmesi ise aslında erkek besilik dana varlığımızın ne kadar kritik düzeylere düştüğünün bir göstergesidir. Büyükbaş hayvancılıkta çiğ süt üreticisini ayakta tutamazsanız et bölümünü de ithalatla dahi regüle etmeniz imkansız hale gelir ve sürdürülemez” ihtarında bulundu.

“SÜT PİYASASINDA ALIM KURALLARI VE FİYATLARI 5 FİRMA BELİRLİYOR”

Mutlu Hakikat, yazılı açıklamaısnda şu tabirlere yer verdi: “Çiğ süt dalının şu andaki en kıymetli sorunu; gerçek çiğ süt maliyeti ve satış fiyatının belirlenerek açıklanmasının yanında, süt ve süt eserlerine talebin düşük olmasıdır. Alım gücünün düşük olması yurt içinde talebi geriletmiş, kurlardaki uzun müddettir yatay seyir de ihracat talihimizi azaltmış ve bunun sonucunda stoklarda artışa neden olmuştur. Aslında gidişatın bu formda olacağı aylar öncesinden muhakkaktı ve kesim temsilcilerinin de tekraren uyarmasına karşın maalesef kâfi tedbir alınmadığı için bugünlere kadar geldik. Alınmasını istediğimiz tedbirler ise; süt ve süt eserlerine, kullanılan çiğ süt karşılığı ihracat dayanağı verilmesi, okul sütü projesinin tekrar hayata geçirilmesi, süt tozu üretimine ve ihracatına takviye verilmesi, süt alıcısına ucuz finansman takviyesi sağlanması, süt primlerinin artırılarak aylık formda ödenmesi halindeydi. Bugün bu tedbirlerden yalnızca ESK’ya süt tozu yapması için süt alımı kotası verilmesi oldu lakin bu da piyasanın regüle edilmesi için yetersiz kaldı. Çiğ süt ticaretinde üretici ile endüstrici ortasında, Bakanlığın denetlediği tip mukavele yaptırmak ve buna uymayanları cezalandırmak bu krize tahlil olamamıştır. Tersine süt alan sanayiciyi; süt toplayan aracı ve kendi istedikleri formda kontrat yapan birlik ve kooperatiflere yönelterek çiftçimizin Anadolu’nun kimi bölgelerinde fiyatını 11-12 TL’ye kadar düşmesine, ödeme vadelerinin ise 90 güne kadar çıkmasına sebep olmuştur.”