Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) ‘tek başına çözebileceğimiz sorun değil’ dediği hizmet ve besin fiyatları, enflasyon tablosunda öne çıkan ögeler oldu.
Ekim ayının akabinde Kasım ayında da aylık eser enflasyonu hizmet enflasyonunu aştı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran, Kasım’da aylık eser enflasyonu yüzde 2,5 olurken, hizmet enflasyonu yüzde 1,6 düzeyine geriledi.
Kasım ayında eser enflasyonunda yüksek seyri besin fiyatlarında artış destekledi. TÜİK datalarına nazaran besin fiyatları Kasım’da aylık olarak yüzde 5,10 arttı. Hizmet enflasyonunun kıymetli kalemi olan kira fiyatlarında da yüzde 4,18’lik artış görüldü.
Enflasyon görünümünde değerli baskı yaratan hizmet enflasyonu yılın kıymetli kısmında eser enflasyonunun üzerinde gerçekleşmişti. Lakin Ekim ayıyla birlikte eser enflasyonu birinci sefer hizmet enflasyonunu geçmişti.
TÜİK datalarına nazaran Ekim’de aylık eser enflasyonu yüzde 3,33 olurken, hizmet enflasyonu yüzde 1,95 düzeyinde kalmıştı.
TCMB Başkanı yapısal problemlere dikkat çekmişti
Enflasyonda hizmet ve eser kategorilerinde yaşanan seyir TCMB’nin de odaklandığı alanların başında geliyor.
Son enflasyon raporu sunumunda TCMB Başkanı Fatih Karahan bu alanda yapısal sorunlar olduğuna dikkat çekmişti.
Karahan, “Kira dışı hizmette, aslında lokanta-otel üzere kalemler baktığımızda, bunlar, talebe epeyce hassas ve 4-5 aydır daha olumlu bir görünüm kelam konusu. Kirada yapısal ögeler öne çıkıyor. Burada sarsıntı harcamaları, geçmişte yapılan fiyat denetimleri var. Bir müddet bunların tesirini göreceğiz. Bunlar, para siyasetinin görece tesir alanı dışında” diye konuşmuştu.
Karahan besin fiyatları için de benzeri vurguları yapmıştı. Enflasyon kestirimlerinin üst istikametli güncellenmesinde bu kalemlerin tesirine dikkat çeken Karahan besin fiyatları için “Hizmet enflasyonu
tek başımıza çözebileceğimiz bir sorun değil. Misal bir kalem de besin fiyatları. Yılın yarısına geldiğimizde besinde çok daha olumlu bir görünüm kelam konusuydu, biz de varsayımlarımızı buna nazaran oluşturmuştuk. Lakin ortaya çıkan son birkaç bilgide bunun değiştiğini görüyoruz. Bu da bilhassa işlenmemiş besinden kaynaklandığı için bu da para siyaseti tesir alanı dışında izafî olarak, bunu da varsayımlarımıza yansıtmamız gerekti” demişti.
Hizmet enflasyonunda ölçülü tabloya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da vurgu yaptı. enflasyon datalarına yönelik değerlendirmesinde Yılmaz, “Hizmet enflasyonunda ekim ayında besbelli bir halde başlayan yavaşlamanın, kasım ayında da devam ettiği görülmektedir. Mukavele yenileme oranının düşmesinin de tesiriyle aylık kira enflasyonu kasım ayında gerilemiştir. Kira fiyat artışlarındaki düşüş eğiliminin önümüzdeki devirde sürmesini ve hizmet kümesi enflasyonundaki düşüşe olumlu katkı vermesini bekliyoruz. Süreksiz arz şartlarına bağlı olarak işlenmemiş besin enflasyonu yüksek seyrini sürdürürken, besin dışı aylık tüketici enflasyonunda ise daha olumlu bir seyir izlenmiştir” değerlendirmesini yaptı.
